Biuletyn Informacji Publicznej
Urząd Gminy w Nowym Mieście

Powinności obronne władz lokalnych i instytucji

Powinności obronne władz lokalnych i instytucji

w czasie pokoju, kryzysu militarnego i czasu wojny.

         Zgodnie z art. 2 ustawy "O powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej" z dnia 21 listopada 1967, umacnianie obronności RP należy m.in. do organów samorządu terytorialnego. Z wielu zadań, którymi jest obarczona administracja samorządowa można przytoczyć następujące (bez podziału na szczeble):

–        znajomość i akceptacja zadań obronnych przez organ samorządowy ( w niezbędnym zakresie) realizowanym na terenie administrowanym;

–        przygotowanie stanowisk umożliwiających kierowanie działaniami na terenie administrowanym, w reżimie doraźnym i kryzysowym;

–        wdrożenie jednolitych procedur osiągania gotowości do działania przez organy samorządowe, zespoły reagowania kryzysowego, podsystem poza militarny, siły zbrojne;

–        organizowanie wykonania zadań na terenie administrowanym, przez podsystem militarny;

–        przygotowywanie do dyspozycji wojska niezbędnych urządzeń wsparcia logistycznego podsystemu pozamilitarnego;

–        przygotowanie do dyspozycji wojska baz danych dotyczących całokształtu działalności samorządu i niezbędnej ilości ludności cywilnej do inżynieryjnej rozbudowy terenu;

–        przygotowanie systemu ochrony ważnych obiektów o znaczeniu lokalnym;

–        przygotowanie i utrzymanie do dyspozycji wojska punktów pobierania wody;

–        ustalenie możliwości przekazania do dyspozycji wojska niezbędnych źródeł zaopatrzenia w artykuły żywnościowe;

–        przygotowanie do dyspozycji wojska niezbędnych nośników energii;

–        udostępnienie organom wojskowym niezbędnych informacji o możliwościach podsystemu poza militarnego;

–        uwzględnienie w odpowiednim stanie technicznym istniejących budowli obronnych;

–        nadzorowanie opracowania planu świadczeń osobistych i rzeczowych na rzecz wojska i innych jednostek organizacyjnych (gminy, miasta);

–        wdrożenie jednolitych procedur alarmowania i wzajemnego informowania.

             Przeglądając zakres i ilość realizowanych zadań przez administrację, można stwierdzić bez przesady, że bez ogniwa samorządowego nie byłoby systemu obronności w RP. Obrona ojczyzny jest obowiązkiem wszystkich obywateli Rzeczypospolitej Polskiej i jest ona realizowana w ramach powszechnego obowiązku obrony co oznacza także, że obywatele są zobowiązania świadczyć na rzecz tejże.

             Wykonywanie pewnych czynności lub oddanie do użytkowania posiadanych nieruchomości i rzeczy ruchomych na cele obronne przez poszczególnych obywateli, podmioty gospodarcze i administrację publiczną jest istotą świadczeń na rzecz obrony, a obejmują one świadczenia osobiste, rzeczowe (doraźne i etatowe) oraz szczególne.

             I tak: świadczenia osobiste to wykonywanie prac na rzecz przygotowania obrony państwa lub zwalczania klęsk żywiołowych i likwidacji ich skutków, a czas wykonywania ich w okresie pokoju nie może przekraczać 12 godzin (dla kurierów lub osób dostarczających przedmioty świadczeń osobistych - 48 godzin). Taki rodzaj świadczeń może być nakładany najwyżej 3 razy w roku. W czasie mobilizacji i podczas wojny - świadczenia osobiste obejmują te same czynności, a czas ich wykonywania nie może przekraczać jednorazowo 7 dni.

              Świadczenia rzeczowe polegają na przekazaniu (przekazanie jest z góry zaplanowane) posiadanych nieruchomości i rzeczy ruchomych do dyspozycji sił zbrojnych, OC lub jednostek organizacyjnych wykonujących zadania dla potrzeb obrony państwa. Świadczenia te dzielimy ze względu na przeznaczenie przedmiotów świadczeń na doraźne - obejmujące świadczenia przeznaczone do użytkowania przez siły zbrojne, formowanie OC i świadczenia nie wchodzą w skład owych struktur organizacyjnych oraz świadczenia etatowe, które obejmują przedmioty świadczeń takie jak np.: pojazdy, maszyny, urządzenia, budynki itp. i są przeznaczone do uzupełnienia etatowego sił zbrojnych i państwowych jednostek organizacyjnych. Czas wykonywania świadczeń rzeczowych w okresie pokoju nie może przekraczać jednorazowo: 24 godz. w związku z ćwiczeniami powszechnej samoobrony; 48 godz. w celu sprawdzenia gotowości mobilizacyjnej oraz 7 dni w związku z ćwiczeniami wojskowymi. Świadczenia szczególne to odpłatne zobowiązania realizowane przez administrację rządową i samorządową (publiczną), instytucje państwowe oraz przedmioty gospodarcze. Polegają one na:

a. adaptacji posiadanych nieruchomości i rzeczy ruchomych do potrzeb obrony państwa, przy czym nie następuje w tym przypadku zmiana ich przeznaczenia i właściwości;

b. przystosowaniu obiektów będących w budowie i wytwarzanych rzeczy ruchomych do potrzeb obrony państwa - bez zmiany ich właściwości i przeznaczenia;

c. gromadzeniu, przechowywaniu i konserwacji przedmiotów niezbędnych do wykonywania zadań obronnych;

d. wykonywaniu zadań mobilizacyjnych na rzecz sił zbrojnych.

                   Obowiązek wykonywania świadczeń w Gminie Nowe Miasto nakłada Wójt Gminy na wniosek:

a. w okresie pokoju - komendantów Wojskowych Komend Uzupełnień (WKU), starosty, organu OC;

b. w czasie mobilizacji - komendantów WKU, organów OC, kierowników jednostek organizacyjnych wykonujących zadania na rzecz obrony, starosty.

                   W czasie mobilizacji lub wojny Wójt może nałożyć obowiązek świadczeń na podstawie wniosków doraźnie zgłoszonych przez dotychczas uprawnione organy oraz przez dowódców jednostek wojskowych.

Nowe Miasto, marzec 2017

Informacje opracowano na podstawie aktualnych aktów prawnych z dziedziny obronności, ulotek MON oraz dokumentów własnych.

Opracował: Juliusz Wardzyński